IDO là gì? Khi đồng tiền mã hóa ngày càng phát triển cũng chính là cơ hội để các công ty khởi nghiệp gây quỹ và phát hành các token của họ. Một trong những phương thức phổ biến nhất hiện nay đó là Initial DEX Offering (IDO). Đây là một hình thức phát hành token trên sàn giao dịch phi tập trung (DEX), đã thu hút sự chú ý của đông đảo nhà đầu tư và người dùng tiền mã hóa. Để hiểu rõ thêm về thuật ngữ này, hãy theo dõi nội dung sau.
Giới thiệu về Initial DEX Offering (IDO)
IDO là thuật ngữ viết tắt của cụm từ đầy đủ, Initial DEX Offering, nghĩa là một hình thức phát hành token trên sàn DEX – sàn giao dịch tài chính phi tập trung. Trong quá trình IDO, bể thanh khoản (Liquidity pool) nắm giữ vai trò quan trọng, tạo ra thanh khoản cho các token khi thực hiện mở bán. Thông thường, một IDO sẽ cho phép các nhà đầu tư sử dụng khóa tiền để trao đổi với những token mới trong sự kiện tạo token. Sau đó, một phần nguồn vốn đã huy động được trước đó sẽ được bổ sung vào LP, số dư còn lại sẽ được trả lại cho những dự án tiếp theo.
Được biết, IDO là một trong những cách phân phối token thông minh khi có thể tối ưu hóa quá trình giao dịch và chi phí giao dịch. Mặc dù hình thức IDO đã xuất hiện trong một khoảng thời gian tương đối dài, nhưng Initial DEX Offering vẫn luôn hướng đến những điều mới mẻ và không ngừng phát triển và sáng tạo, đa dạng hóa các mô hình mới. Trong đó, một trong những mô hình vừa mới ra mắt nhằm đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng đó là Phát hành qua Farm lần đầu (IFO).
Nếu bạn đăng ký tham gia IDO,bạn cần chuẩn bị hai yếu tố sau:
- Ví tiền kỹ thuật số như MetaMask
- Một số tiền mã hóa
Hai yếu tố này là bắt buộc để bạn có thể đăng ký mua và thanh toán phí giao dịch tại DEX.
Việc tìm hiểu cơ chế hoạt động của IDO, đội ngũ dự án cùng với tokenomics là điều quan trọng. Như những lần giao dịch khác, nếu muốn an toàn, bạn chỉ nên đầu tư với số vốn mình có với tỷ lệ rủi ro nằm trong khả năng cho phép. Bởi vì việc mua token mới luôn tiềm ẩn rất nhiều rủi ro mà không đảm bảo lợi nhuận.
Khi mà Initial DEX Offering (IDO) ngày càng hoàn thiện và dần tiến vào khuôn khổ của thị trường tài chính, các yêu cầu định định KYC ngày càng được chú trọng và nghiêm ngặt hơn. Vậy nên các nhà đầu tư tài chính cần chuẩn bị sẵn những giấy tờ cần thiết, đảm bảo tính pháp lý và đáp ứng được tất cả các yêu cầu tham gia IDO. Điều này tiết kiệm thời gian và công sức cho nhà giao dịch và sàn giao dịch tài chính online.
Phát hành token là gì? Hiểu thế nào về một đợt phát hành token?
Phát hành token có cơ chế hoạt động tương tự như một hình thức gây quỹ. Trong đó, sẽ xuất hiện một công ty nào đó cung cấp một loại tiền token mới để bán. Dự án này có thể sử dụng nhiều phương thức cộng đồng khác nhau để huy động nguồn vốn. Điển hình như:
- Sử dụng một nền tảng sàn giao dịch tiền mã hóa tập trung để quản lý quy trình (IEO)
- Làm việc trực tiếp với các cơ quan quản lý tài chính địa phương (STO)
- Tự thực hiện (ICO) – Tự kêu gọi và góp vốn đầu tư.
Đối với đồng tiền token, thường thì các nhà đầu tư sẽ sử dụng nó đối với mục đích đầu cơ. Vẫn sẽ có những nhà đầu tư mua đồng tiền này để sử dụng. Tuy nhiên, tỷ lệ này thường chỉ chiếm một khoảng tương đối nhỏ trong giao dịch thị trường token.
Cách thức hoạt động cụ thể của Initial DEX Offering – IDO như thế nào?
Như đã nói, IDO sẽ được thực hiện trên sàn DEX – sàn giao dịch phi tập trung nổi tiếng hiện nay. Một dự án tiền mã hóa sẽ đưa đồng tiền token của họ lên sàn DEX, người dùng sẽ sử dụng một số tiền cụ thể để cam kết mua token. Nền tảng trung gian – DEX sẽ là hệ thống hỗ trợ phân phối và chuyển token về sau cùng. Tất cả các quy trình này đều được thiết lập tự động hóa và được vận hành thông qua những hợp đồng thông minh trên trên blockchain.
Tùy vào sàn DEX thực thi như thế nào thì việc thực hiện Initial DEX Offering sẽ được chia ra thành các giai đoạn với những quy tắc cụ thể. Tuy nhiên, vẫn sẽ có một vài quy tắc thường xuyên xuất hiện và được xem là quy tắc cố định của sàn DEX đối với IDO. Cụ thể:
- Ngay khi dự án hoàn tất quá trình kiểm duyệt, nó sẽ được chấp thuận đối với việc thực hiện IDO trên DEX. Dự án sẽ cung cấp cho người dùng một mức giá token cố định. Nếu muốn mua, người dùng sẽ khóa tiền của họ và trao đổi ngang giá với các token này. Sau đó, người dùng sẽ nhận được số token đã trao đổi trước đó tại TGE.
- Khi tham gia IDO, sẽ có một white-list nhà đầu tư. Nếu muốn xuất hiện trong danh sách này, bạn cần phải hoàn thành tất cả các nhiệm vụ tiếp thị hoặc là cung cấp địa chỉ ví cá nhân.
- Trong nguồn tiền đã huy động được sẽ trích ra một tỷ lệ phần trăm nhất định để donate vào bể thanh khoản token dự án. Số tiền còn lại sau khi trích sẽ được trao cho đội ngũ phát triển. Sau khoảng thời gian này, các nhà đầu tư có thể tham gia giao dịch token sau sự kiện tạo token. Lưu ý rằng, trong hầu hết mọi trường hợp, thanh khoản sẽ bị tạm khóa ở một khoảng thời gian nhất định nào đó.
- Trong sự kiện TGE, các token sẽ được chuyển giao toàn bộ sang cho người dùng. Bể thanh khoản lúc này cũng sẽ trong trạng thái mở để thực hiện giao dịch thuận lợi.
Mô hình IDO và viễn cảnh mô hình mới trong tương lai
Mặc dù mô hình ở trên được xem là một ví dụ sát thực nhất về IDO, nhưng cần nhớ rằng hình thức phát hành token có sự thay đổi liên tục. Ví dụ như mô hình IFO (Initial Farm Offering) – một trong những mô hình đang có sự phát triển nhanh chóng nhất hiện nay. Nếu để nhận định mô hình này có phải là mô hình IDO truyền thống hay không, thì người dùng cần phải hiểu rõ cốt lõi của nó và thực hiện phân tích IFO thông qua hai yếu tố: bể thanh khoản và sàn giao dịch phi tập trung.
Thay vì khóa token trực tiếp như trước đây, quy trình mới đòi hỏi các nhà đầu tư phải đặt cược (stake) vào LP Tài chính phi tập trung (DeFi) với mục đích kiếm được một số lượng token LP cụ thể. Ví dụ: một công ty/ một dự án đang muốn bán token mà mình đang sở hữu để đổi sang BNB trong IFO trên PancakeSwap. Lúc này, nhiệm vụ các nhà đầu tư cần làm đó là stake BNB và CAKE trong BNB-CAKE LP.
Các token BNB-CAKE LP sẽ bị hệ thống khóa lại ngay sau đó nhằm để dành những token mới cũng như các dự án nhận được BNB trong khi CAKE đang có xu hướng bị đốt cháy. Số lượng token bạn nhận được nhiều hay không sẽ không xác định cụ thể mà phụ thuộc vào lượng người tham gia trong đợt mở bán. Nếu như bạn đã đặt cọc với số tiền lớn hơn số tiền stack tiêu chuẩn, hệ thống sẽ trả lại khoản tiền dư cho bạn. Đối với những nhà đầu tư nhỏ, hệ thống cũng cung cấp các tính năng như: “Basic Sale” và “Unlimited Sale” trên PancakeSwap IFO bên dưới nhằm đảm bảo tuyệt đối tính công bằng và bình đẳng cho mọi người.
Ngoài ra, khi tham gia IDO, bạn cần phải chú trọng đến những yếu tố có thể thay đổi liên tục của nó. Ví dụ như hai yếu tố sau:
- Quy trình KYC (Xác thực danh tính khách hàng)
- AML ( chống rửa tiền)
Những nhà quản lý tài chính thế giới đang có sự quan tâm đặc biệt đối với DeFi cũng như cách quản lý hiện tại của nó. Lúc này, AML và KYC sẽ là tiêu chuẩn phù hợp nhất cho các sàn giao dịch phi tập trung. Sàn giao dịch DEX cũng sẽ bị đồng hóa và có thể tuân thủ toàn bộ quy tắc tương tự trong khoảng thời gian sau này.
Ưu nhược điểm của Initial DEX Offering – IDO là gì?
Ưu điểm của Initial DEX Offering là gì?
IDO đang ngày càng phát triển và hoàn thiện hơn theo năm tháng, giúp các nhà đầu tư có những trải nghiệm an toàn hơn. Ngoài ưu điểm này, IDO còn sở hữu rất nhiều lợi thế khác biệt như sau:
- Độ tin cậy thông qua hợp đồng thông minh: Các IDO sử dụng các hợp đồng thông minh trên blockchain để thực hiện quá trình mở bán token. Nếu tất cả các hợp đồng này tương tự nhau, bạn có thể tin tưởng 100% và việc mở bán token.
- Thanh khoản ngay lập tức sau mở bán: Các Initial DEX Offering sẽ khóa một phần tiền đã huy động được vào bể thanh khoản nhằm tạo ra sự thanh khoản ngay sau khi mở bán token. Đây là phương pháp tài chính tối ưu, giúp giảm độ trượt và không ảnh hưởng quá nhiều đến biến động giá thị trường.
- Không cần đăng ký: Thay vì phải thao tác nhiều bước, bạn chỉ cần có ví tiền và tiền mã hóa là đã dễ dàng tham gia đợt mở bán. Khi tham gia IDO, chính chủ không cần cung cấp, chứng minh thông tin cá nhân. Điều này giúp tất cả người dùng tiếp cận được với dự án. Tuy nhiên, nếu tham gia Initial DEX Offering mà không có quy trình KYC hay AML, người dùng sẽ gặp khá nhiều bất cập.
- Tiếp cận dễ dàng và chi phí thấp: Việc phát hành token thông qua sàn giao dịch DEX dễ dàng và có chi phí thấp hơn so với các sàn giao dịch tập trung có quy mô lớn.
- Các biện pháp chống cá voi: Các IDO thường áp dụng các biện pháp chống cá voi, giới hạn số lượng token một nhà đầu tư có thể mua trong một lần mở bán. Điều này giúp đảm bảo tính công bằng và tránh sự đầu cơ quá mức của một số nhà đầu tư lớn.
Nhược điểm của Initial DEX Offering là gì?
Song song với những điểm mạnh, những điểm yếu là điều không thể tránh khỏi. Sau đây là những yếu điểm mà IDO cần phải khắc phục trong thời gian tới, chủ yếu tập trung ở khía cạnh phi tập trung cũng như tính ẩn danh của nó.
- Không cung cấp quá trình KYC/ AML: Thường thì những nhà đầu tư dự án sẽ được hệ thống bảo vệ quyền lợi ngay sau khi đã hoàn tất các bước kiểm tra phù hợp. Những biện pháp này nhằm ngăn chặn tối đa việc rửa tiền bất hợp pháp cũng như trốn tránh luật trừng phạt kinh tế. Ví dụ: Tham gia IDO tại một vài quốc gia trên thế giới bị cấm và bị coi là bất hợp pháp vì suy nghĩ token là thị trường chứng khoán.
- Không có quá nhiều bước quản lý và kiểm tra: Việc cung cấp, phân phối token qua Initial DEX Offering tương đối dễ dàng. Chính vì vậy mà khi so sánh với IEO, IDO vẫn còn rất nhiều dự án không khả thi, không tin cậy bằng.
Phân biệt ba loại hình phổ biến hiện nay: IDO, IEO và ICO
Người dùng sẽ dễ dàng nhầm lẫn giữa khái niệm IDO cùng với IEO hoặc ICO. Để phân biệt rõ những 3 hình thức này, hãy theo dõi bảng so sánh sau:
IDO | ICO | ICO | |
Quy trình kiểm phiếu | DEX duyệt dự án | CEX duyệt dự án | Dự bán tự mở bán, không qua quy trình kiểm duyệt cụ thể |
Quá trình gây quỹ | DEX xử lý tiền của nhà đầu tư | CEX xử lý tiền của nhà đầu tư | Dự án tự xử lý vốn huy động của các nhà đầu tư |
Hợp đồng thông minh | DEX khởi tạo và chạy các hợp đồng thông minh | CEX khởi tạo và chạy các hợp đồng thông minh | Dự án tự tạo cũng như tự chạy các hợp đồng thông minh |
Niêm yết token | Bể thanh khoản trên DEX | Sàn niêm yết token | Dự án phải tìm kiếm một sàn giao dịch khác trên thị trường để thực hiện niêm yết |
KYC/ AML | Không | Có | Không |
Các nhà đầu cơ có thể tìm kiếm Initial DEX Offering ở đâu?
Để có thể tìm IDO thì nơi đầu tiên các bạn nên bắt tay vào tìm kiếm chính là các dự án. Theo như những nhà đầu tư tài chính chuyên nghiệp, cách khôn ngoan nhất khi bắt đầu tham gia IDO đó là join vào tất cả các dự án cũng như các kênh truyền thông xã hội của dự án. Nếu muốn nắm được danh sách Initial DEX Offering cụ thể, bạn cũng có thể kiểm tra trên sàn giao dịch phi tập trung – DEX. Điển hình như là: PancakeSwap hoặc DODO. Nếu nhìn bạn muốn nhìn nhận Initial DEX Offering một cách tổng quan nhất, CoinMarketCap sẽ hỗ trợ bạn bằng danh sách đầy đủ chứa tất cả các đợt phát hành token. Mặc dù danh sách này không hoàn toàn là IDO, nhưng CoinMarketCap sẽ cung cấp đến bạn chi tiết các mốc thời gian mở bán token.
Cách thức tham gia IDO có đơn giản hay không?
Khi tham gia IDO, người dùng sẽ cần đến một ví tiền đặc biệt, được gọi là ví tiền mã hóa. Ví tiền này phải được kết nối thành công với các ứng dụng DApp như: MetaMask hoặc Binance Chain Wallet. Khi đã kết nối với ví mã hóa, bạn cũng cần thêm một số tiền mã hóa để có thể thực hiện giao dịch mua token cũng như thanh toán phí giao dịch. Bạn có mua được loại tiền mã hóa chính xác hay không còn phụ thuộc vào từng đợt mở bán. Đồng tiền mã hóa này có thể là token LP nếu như bạn tham gia IFO.
Khi đã hoàn tất mọi thứ, bạn cần phải biết cách kết nối IDO DApp thành công. Ví dụ về nút kết nối này được minh họa qua hình dưới đây:
Sau đây, bạn sẽ được Binancevi.com cung cấp thông tin về cách khóa tiền cá nhân để chuẩn bị cho sự kiện tạo token. Hành động này là điều cần thiết bởi nó cần chắc chắn rằng bạn có đủ tiền trong tài khoản để thanh toán chi phí giao dịch token. Thông thường thì sau khi thời gian đăng ký kết thúc, toàn bộ token sẽ được phân phối về ví của bạn. Tuy vậy, trong một vài trường hợp đặc biệt, một số giao dịch sẽ khóa stake những token mới của bạn trong một khoảng thời gian cố định. Để tránh bỡ ngỡ trước các giao dịch token, hãy đảm bảo rằng mình đã nắm rõ thông tin và quy định trước khi tham gia IDO.
Những cách để người dùng tham gia IDO an toàn với tỷ lệ rủi ro thấp
IDO là một hoạt động đầu tư có rủi ro, vì vậy người dùng cần phải thật thận trọng khi tham gia. Dưới đây là một vài lời khuyên hữu ích mà bạn có thể sẽ cần đến khi tham gia Initial DEX Offering:
- Sử dụng đường link chính xác khi đăng ký IDO: Hãy luôn kiểm tra và chắc chắn rằng bạn đang truy cập vào trang đăng ký chính thức của IDO từ nguồn đáng tin cậy. Tránh bấm vào các liên kết không rõ nguồn gốc để tránh rơi vào cạm bẫy của lừa đảo. Nếu bạn gửi tiền đến trang lừa đảo bất kỳ, số tiền đó sẽ bị mất vĩnh viễn.
- Sử dụng Launchpad trên nền tảng phi tập trung (DEX ) uy tín: . Lựa chọn các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) uy tín như PancakeSwap và BakerySwap để tham gia Initial DEX Offering. Những nền tảng giúp bạn có thêm cơ hội thành công nhận token trong các đợt mở bán token.
- Nghiên cứu dự án một cách cẩn thận: Đừng nhẹ dạ cả tin và đầu tư dựa trên sự hứa hẹn và quảng cáo của người khác. Thay vào đó, hãy tìm hiểu kỹ về dự án, nhóm phát triển, tiềm năng, và phạm vi ứng dụng của token.
- Nắm rõ các điều khoản và điều kiện của IDO: Để không bị nhầm lẫn hoặc có những quyết định đầu tư sai lầm, hãy đọc kỹ các điều khoản và điều kiện tham gia Initial DEX Offering để hiểu rõ về chính sách, điều kiện và các ràng buộc liên quan đến việc nhận và giao dịch token.
- Chấp nhận rủi ro ở mức vừa đủ: Các đợt mở bán token có thể dụ dỗ bạn bằng những phần thưởng lợi nhuận khổng lồ. Nó đánh mạnh vào lòng tham của mỗi người và khiến họ bỏ ra số vốn nhiều hơn số tiền thực có. Đừng quên rằng tất cả các giao dịch đều không đảm bảo 100% và luôn tiềm tàng rất nhiều rủi ro bên cạnh. Chính vì vậy, hãy luôn đặt mục tiêu bảo vệ tài sản và tránh xuống tiền quá tay bạn nhé!
Những Launchpad IDO nổi tiếng hiện nay
Trên thị trường hiện nay,không ít sàn giao dịch phi tập trung DEX trên các blockchain khác nhau phân phối IDO. Cách đơn giản nhất để tìm kiếm Initial DEX Offering chính là dựa vào danh sách những “top launchpad Coins” của CoinGecko theo vốn hóa thị trường. Trong danh sách tại đây, hầu hết các DEX sở hữu đồng tiền riêng đều có mặt. Nhưng hãy nhớ rằng vốn hóa thị trường luôn có những rủi ro tiềm ẩn và không chắc chắn 100% rằng DEX đáng tin cậy. Bạn nên biết cách chọn lọc thông tin một cách thông minh, kết hợp cùng với những quy định cơ bản khác trong quá trình tham gia Initial DEX Offering.
Initial DEX Offering (IDO) là hình thức gây quỹ tiền mã hóa thông qua việc phát hành token trên các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) và nó mang lại rất nhiều lợi ích và lợi nhuận cho các công ty/ nhà đầu cơ. Nhưng song song đó, Initial DEX Offering cũng còn rất nhiều điểm hạn chế vẫn chưa thể khắc phục. Để không chịu những ảnh hưởng tiêu cực khi tham gia IDO, các anh em cần phải chắc chắn mình nắm rõ IDO là gì để đầu tư thông minh và hiệu quả.
Tôi Vũ Khương Thế – tác giả của trang web BinanceVi.com. Với hơn 5 năm trong thị trường tiền ảo với các thăng trầm mà bản thân đã rút được một ít kinh nghiệm. Tôi không muốn các anh em phạm phải những sai lầm mà tôi đã từng có. Đầu tư lúc được lúc mất nhưng trang bị đầy đủ kiến thức giúp ta vững tâm hơn với các quyết định của bản thân.