Smart Contract là gì? Smart Contract hay hợp đồng thông minh là một chương trình máy tính được thiết kế sẵn hay chỉ là các phương thức hỗ trợ giao dịch trên nền tảng Blockchain. Smart Contract được xem là công cụ lý tưởng giúp thực hiện thỏa thuận giữa đôi bên mà không cần thông qua trung gian. Vậy hợp đồng thông minh là gì? Phương thức hoạt động, ưu nhược điểm trong ứng dụng crypto như thế nào? Cùng tìm hiểu ngay!
Hợp đồng thông minh – Smart Contract là gì?
Hợp đồng thông minh hay Smart Contract là gì?
Smart Contract dịch nghĩa sang tiếng việt là hợp đồng thông minh, là chương trình tự động hoá dựa trên các dữ kiện có trước trên hợp đồng. Vì blockchain – chuỗi cung ứng thuộc công nghệ order book – sổ lệnh phân tác cung cấp data lưu trữ trên các máy chủ toàn cầu. Cho nên, hợp đồng thông minh hầu hết dựa theo những thông tin dữ liệu đó để tiếp nhận giao dịch. Vì vậy mà Smart Contract là 1 phương án vô cùng hấp dẫn để các tập đoàn tối ưu chi phí.
Hợp đồng thông minh với các điều khoản, điều kiện được tự động hoá để 2 bên xác nhận yêu cầu một cách nhanh chóng. Khi đôi bên đều chấp nhận thì giao thức sẽ được bắt đầu bởi những sự ràng buộc trên hợp đồng thông minh này.
Ứng dụng Smart Contract trong Blockchain
Smart Contract là gì? Ứng dụng thông minh trong blockchain
Phương thức hoạt động chính của Smart Contract chạy hoàn toàn trên nền tảng blockchain. Do đó, người dùng nếu có nhu cầu sử dụng thì sẽ gửi thông tin yêu cầu về giao dịch đến blockchain, lúc này chương trình mới bắt đầu khởi động. Khi các mã đã được gửi và xác minh đầy đủ thì tự động khóa logic, khi đó chương chạy sẽ được khởi chạy.
Tóm lại, mục tiêu cơ bản của hợp đồng thông minh là đơn giản và tối ưu hóa các hình thức giao dịch trong kinh doanh. Từ đó việc thực hiện các thỏa thuận, hợp đồng giao dịch diễn ra nhanh chóng mà không cần thông qua bên trung gian. Đồng thời giảm bớt sự phức tạp của một số hợp đồng truyền thống, nhưng về vấn đề lợi ích vẫn được đảm bảo không ảnh hưởng đến các điều lệ hợp động và sự uy tín khi giao dịch.
Điều tạo nên sự đặc biệt chính là cho phép các nhà kinh doanh thực hiện các giao dịch mà không cần lo về việc rủi ro do thông qua giao dịch trung gian đem lại.
Mục tiêu hướng tới của Smart Contract trong Blockchain là gì?
Mục tiêu hợp đồng thông minh trong Blockchain là gì?
Smart Contract được thiết lập dựa trên một thuật toán máy tính mà người sáng lập đã thiết kế nhằm mục đích là hình thành, kiểm soát và cung cấp đầy đủ thông tin về chủ sở hữu nội dung. Thực chất, hợp đồng thông minh này là một chương trình chạy trên chuỗi khối Ethereumn, với mục đích xác minh hoặc thực hiện các giao dịch để đảm bảo độ tin cậy với người dùng.
Để biết chi tiết hơn về phương thức hoạt động trong blockchain như thế nào, điều đầu tiên chúng ta cần phải tìm hiểu một chút về cấu tạo của một giao dịch trên Smart Contract bao gồm những gì như sau:
- Chữ ký: Cả hai hay nhiều bên liên quan phải đồng ý chấp thuận mới có thể tiếp tục với các điều khoản giao dịch và điều kiện mà Smart Contract đề xuất.
- Xác định rõ đối tượng giao dịch của hợp đồng. Đối tượng phải nằm trong phạm quy làm việc cho phép của hợp đồng thông minh.
- Thông tin chi tiết các điều khoản. Các điều khoản cần phải rõ ràng, chính xác và được mô tả chi tiết, có tính ràng buộc chặt chẽ giữa đội bên. Ví dụ: Smart Contract của Ethereum được thiết lập trên ngôn ngữ lập trình Solidity và Serpent. Do đó, thỏa thuận điều khoản liên quan phải tuân thủ dựa vào các thuật ngữ toán học cụ thể tương thích với ngôn ngữ lập trình mà Smart Contract.
Khi yêu cầu về các điều khoản đề xuất này được chấp thuận từ hai hay nhiều bên, bạn có thể bắt đầu khởi động Smart Contract dựa trên blockchain. Tuy nhiên, thoả thuận muốn đưa vào thực tế trong blockchain phải thông qua quá trình đàm phán để đưa ra các điều khoản hợp lý nhất.
Thông thường, một hợp đồng thông minh sẽ kích hoạt một hành động dựa trên điều khoản thỏa thuận giữa hai người dùng duy trì trên blockchain một cách tự động mà không cần phải mất thêm thao tác gì nữa. Điều này đồng nghĩa với việc người sử dụng nền tảng muốn bán BTC, Smart Contract sẽ tự động kích hoạt các định mức để người bán có thể điều chỉnh việc chuyển giao cho đến khi BTC giao dịch thành công từ người này sang người khác.
Khi hoàn thành xong các bước, tất cả các thông tin về giao dịch sẽ được liệt kê một cách chi tiết về số BTC bán ra thời gian giao dịch. Lúc này thông tin sẽ được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu công khai đề chúng ta có thể dễ dàng tra cứu.
Người đặt nền móng tạo ra Smart Contract là ai?
Nick Szabo – Người đặt nền móng cho sự ra đời của Smart Contract
Nhà sáng lập cho ý tưởng về Smart Contract có tên Nick Szabo, người Mỹ. Vào năm 1996, anh đã xuất bản một bài báo về hợp đồng thông minh trên tạp chí Extropy. Nội dung bài báo nêu lên các lợi ích và tính năng của các ứng dụng hợp đồng blockchain. Sau đó, ông đã phát triển khái niệm này trong một số bài báo trong những năm tiếp theo.
Ian Grigg và Gary Howland là những người có công đóng góp để tạo nên Smart Contract. Họ đã xuất bản một hợp đồng Ricardo dựa trên thuật toán thanh toán Ricardo vào năm 1996.
Cách thức hoạt động của Smart Contract được diễn ra như thế nào?
Smart Contract hoạt động như thế nào?
Các trường hợp sử dụng Smart Contract có thể thay đổi và bao gồm nhiều cơ hội. Về tiềm năng, chúng có thể trở thành một công cụ đắc lực trong nhiều lĩnh vực hoạt động của con người.
Smart Contract hoạt động dựa trên nguyên tắc của blockchain để thực hiện các giao dịch một cách tự động và an toàn. Các hợp đồng thông minh được tạo bởi các đoạn mã, và chúng đại diện cho các điều khoản và điều kiện mà các bên giao dịch đã thỏa thuận với nhau.
Khi một Smart Contract được thiết lập, nó sẽ được lưu trữ trên mạng blockchain và phục vụ như một sổ cái công khai. Mọi thông tin về giao dịch được lưu trữ trên các nút trong mạng lưới, và bất kỳ bên nào cũng có thể xác minh các giao dịch này. Điều này giúp giảm bớt sự cần thiết của các bên trung gian và thủ tục giấy tờ, vì mọi thông tin đều nằm trong blockchain.
Để bắt đầu sử dụng Smart Contract, một người cần tải xuống một phần mềm đặc biệt và tạo một khóa công khai. Sau đó, một thông báo khởi tạo sẽ được gửi đến các nút trong mạng lưới, và khi các điều kiện thỏa thuận được thiết lập, Smart Contract sẽ tự động thực hiện các giao dịch.
Một ví dụ cụ thể về hoạt động của hợp đồng thông minh là máy bán hàng tự động. Nếu một người mua đặt hàng và đáp ứng được các yêu cầu cụ thể (như thanh toán một số tiền nhất định), thì Smart Contract sẽ tự động cung cấp cho người mua sản phẩm đã đặt hàng.
Ngoài việc chuyển tiền, Smart Contract còn có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác. Ví dụ, chúng có thể được sử dụng để xác minh danh tính kỹ thuật số, giúp quản lý tài chính an toàn và tự động, và tạo điều kiện cho các hoạt động giao dịch. Smart Contract cũng có thể cải thiện tính minh bạch và hiệu quả của quá trình bỏ phiếu và cung cấp khả năng chia sẻ dữ liệu giữa các tổ chức. Với tiềm năng của mình, hợp đồng thông minh có thể trở thành một công cụ hữu ích trong nhiều lĩnh vực hoạt động và mang lại nhiều cơ hội mới cho con người.
Các đặc điểm chính của Smart Contract là gì?
Smart Contract được tích hợp tính năng đánh dấu các hình thức giao dịch:
- Quyền tự chủ: Các điều khoản thỏa thuận được toàn quyền quyết định giữa hai bên tránh tình trạng trung gian.
- Bảo mật: An toàn giao dịch được đảm bảo tốt nhất. Thông tin giao dịch được sao lưu không thể bị xóa hoặc sửa đổi.
- Tốc độ: Smart Contract tiết kiệm tối đa thời gian tham gia của cá nhân và tăng hiệu quả các dữ liệu giao dịch.
- Tin cậy: Những người giao dịch không cần quá chú trọng tin tưởng nhau hay không cần phải tin tưởng bên thứ ba.
- Hiệu quả về chi phí: Giảm bớt chi phí giao dịch hay các chi phí trung gian.
- Độ chính xác: Quy trình tự động hóa, ít sai sót.
Smart Contract có rất nhiều lợi ích nhất định trong nhiều lĩnh vực khác chứ không phải chỉ mỗi việc giao dịch tiền điện tử, nó có thể phục vụ cho các nhiệm vụ hàng ngày để quản lý tài chính, IoT,…
Nền tảng của hợp đồng thông minh là gì?
Ví dụ về Smart Contract có thể bao gồm:
- Giao dịch tiền điện tử: Smart Contract có thể được sử dụng để thực hiện các giao dịch tiền điện tử một cách an toàn và tự động. Ví dụ, một hợp đồng thông minh có thể được tạo ra để tự động chuyển tiền từ tài khoản mua hàng của người dùng sang tài khoản của người bán khi một điều kiện nhất định được đáp ứng.
- Hợp đồng vay mượn tài chính: Smart Contract có thể được sử dụng để thiết lập và thực hiện các hợp đồng cho vay mượn tài chính. Ví dụ, một hợp đồng thông minh có thể tự động xác định khi nào khoản vay cần được trả lại và tự động chuyển tiền từ tài khoản của người vay sang tài khoản của người cho vay.
- Quản lý phân phối hàng hóa: Smart Contract có thể được sử dụng để quản lý quá trình phân phối hàng hóa từ nhà sản xuất đến người tiêu dùng cuối cùng. Ví dụ, một hợp đồng thông minh có thể tự động xác định khi nào hàng hóa cần được vận chuyển, tự động ký kết các hợp đồng với các bên liên quan để đảm bảo quá trình vận chuyển diễn ra một cách an toàn và đáng tin cậy.
- Bảo hiểm: Smart Contract có thể được sử dụng để quản lý quá trình đòi hỏi bồi thường trong ngành bảo hiểm. Ví dụ, một hợp đồng thông minh có thể tự động xác định khi nào một sự kiện bảo hiểm xảy ra và tự động kích hoạt quá trình bồi thường cho người bảo hiểm.
- Quản lý dữ liệu: Smart Contract có thể được sử dụng để quản lý quyền truy cập và quản lý dữ liệu trong các hệ thống tài chính, y tế và giáo dục. Ví dụ, một hợp đồng thông minh có thể đảm bảo rằng chỉ những người được ủy quyền mới có thể truy cập vào dữ liệu nhạy cảm và các thay đổi dữ liệu được ghi lại một cách minh bạch, không thể thay đổi.
- Giao dịch bất động sản: Smart Contract có thể được sử dụng để thực hiện các giao dịch bất động sản một cách an toàn và tự động. Ví dụ, một hợp đồng thông minh có thể được tạo ra để tự động chuyển quyền sở hữu của một tài sản bất động sản từ người bán sang người mua. Nếu các điều kiện giao dịch được đáp ứng và tự động chuyển tiền từ tài khoản mua vào tài khoản của người bán.
Smart Contract được sử dụng trong phương thức nào? Crypto hay DApps?
Ethereum là sự lựa chọn phổ biến của Smart Contract trong blockchain
Trong thời đại hiện nay, Smart Contract đã trở nên gần gũi hơn với cuộc sống hàng ngày của chúng ta hơn rất nhiều so với những gì ta có thể tưởng tượng. Không chỉ các doanh nghiệp lớn đã nhận ra điều này, mà nhiều nền tảng blockchain đang sử dụng hợp đồng thông minh trong các hoạt động của mình. Các ngôn ngữ lập trình khác nhau cũng được sử dụng để viết Smart Contract.
Đối với các lựa chọn blockchain có khả năng xử lý Smart Contract, Ethereum là một trong những lựa chọn phổ biến nhất. Ngôn ngữ mã hóa ban đầu của Ethereum, Solidity, được các nhà phát triển sử dụng rộng rãi. Tuy nhiên, các blockchain khác cũng có thể có những lựa chọn khác.
Blockchain Bitcoin cho phép xử lý Smart Contract dựa trên tài liệu. Tuy nhiên, có một hạn chế về khả năng xử lý này. NXT cung cấp các mẫu cho hợp đồng thông minh, nhưng lại có hạn chế trong việc tùy chỉnh. Ethereum là một nền tảng phát triển mạnh mẽ dựa trên Smart Contract, với sự hỗ trợ mã hóa và xử lý tiên tiến. Một nhược điểm của Ethereum là giá cả cao. Tùy chỉnh một Smart Contract trên Ethereum đòi hỏi người dùng phải đóng góp ETH như một khoản thanh toán để có được sức mạnh tính toán.
Nền tảng Stellar có thể được coi là nền tảng Smart Contract lâu đời nhất. Tốc độ và bảo mật của Stellar được cho là tốt hơn Ethereum. Nền tảng này có giao diện đơn giản, dễ sử dụng hơn. Tuy nhiên, nó không phù hợp cho việc phát triển các hợp đồng thông minh phức tạp.
Một số dApp phổ biến nhất hiện nay dựa trên Smart Contract bao gồm MakerDAO và Compound – các nền tảng tài chính trực tuyến, cũng như Uniswap – một sàn giao dịch phi tập trung.
Smart Contract có những ưu và nhược điểm gì?
Lựa chọn một nền tảng hoàn hảo về mọi giải pháp là điều không tồn tại và hợp đồng thông minh cũng vậy. Tuy là nền tảng mang nhiều lợi ích trong các giao dịch trong không gian tiền điện tử, đồng thời cũng xuất hiện nhiều hạn chế riêng khó khắc phục.
Ưu nhược điểm của việc sử dụng Smart Contract là gì?
Ưu điểm của Smart Contract là gì?
Quyền tự chủ cao
Smart Contract cho phép các bên không cần phải tin tưởng vào một bên trung gian thứ ba để thực hiện các giao dịch. Mọi thủ tục được thực hiện tự động và công khai trên blockchain, giúp bảo đảm tính minh bạch và chống lại những hành vi gian lận.
Bảo mật an toàn
Các giao dịch thông qua hợp đồng thông minh được mật mã hóa và lưu trữ trên blockchain, không cho phép sửa đổi hay xóa bỏ. Điều này giúp đảm bảo tính an toàn và bảo mật của thông tin giao dịch.
Tốc độ hiệu suất cao
Smart Contract được thực thi tự động và tức thì trên blockchain, không cần đến sự can thiệp của con người. Điều này giúp cái thiện đáng kể về tốc độ thực hiện các giao dịch so với các phương pháp truyền thống.
Cắt giảm chi phí liên quan đến các bên trung gian
Vì Smart Contract loại bỏ các bên trung gian trong quá trình thực hiện giao dịch, chúng giúp giảm chi phí phát sinh từ việc trung gian này.
Nhược điểm của Smart Contract là gì?
Lỗi trong Smart Contract
Mặc dù Smart Contract hứa hẹn giảm thiểu các lỗi do yếu tố con người, nhưng chúng vẫn gặp phải nguy cơ lỗi và sai sót trong mã code của mình. Một lỗi nhỏ cũng có thể gây ra tổn thất lớn và có thể bị tấn công bởi các hacker thông qua các lỗ hổng trong mã hợp đồng thông minh.
Phụ thuộc vào công nghệ blockchain
Smart Contract được xây dựng và triển khai trên nền tảng blockchain. Do đó, mọi vấn đề phát sinh từ việc sự cố hoặc hạn chế của công nghệ blockchain có thể ảnh hưởng đến hiệu suất và khả năng sử dụng của Smart Contract.
Điều khoản mơ hồ, chưa rõ ràng
Điều khoản mơ hồ và tính hợp pháp của hợp đồng thông minh là hai vấn đề đáng thảo luận trong lĩnh vực này. Việc xác định chính phủ và cơ quan pháp luật cần làm gì để điều chỉnh, kiểm soát Smart Contract nằm ngoài hệ thống pháp luật hiện tại giữa các tiểu bang đang là vấn đề gây tranh cãi nhức nhói. Câu hỏi về việc liệu Smart Contract có thể trở thành hợp đồng chính phủ cũng khá khó khăn.
Nếu nằm ngoài hệ thống pháp luật, Smart Contract có thể được sử dụng cho các hoạt động bất hợp pháp, cho phép tội phạm sử dụng công nghệ này. Điều khoản và điều kiện trong hợp đồng thông minh cũng thường mơ hồ và không rõ ràng, chưa có sự thống nhất.
Không thể thay đổi khi đã thiết lập
Một nhược điểm khác của Smart Contract là không thể thay đổi sau khi đã được thiết lập. Việc sửa lỗi và thay đổi các điều khoản trong hợp đồng thông minh là một vấn đề phức tạp, khó thực thi.
Xâm nhập quyền riêng tư
Việc xâm nhập vào quyền riêng tư cũng là một vấn đề. Mặc dù minh bạch là một điều tốt, nhưng đôi khi người dùng cần một số quyền riêng tư. Có những nền tảng cố gắng cung cấp Smart Contract riêng cho người dùng, nhưng điều này không phải là điều bình thường. Việc giới thiệu công nghệ mới cũng có thể gây ra chi phí. Chỉ có những nhà phát triển có kinh nghiệm mới có thể tạo ra hợp đồng thông minh đáng tin cậy.
Tiềm năng của hình thức giao dịch trên Smart Contract trong tương lai
Tương lai của Smart Contract vẫn rất tiềm năng và phát triển
Tuy nhiên, tương lai của hợp đồng thông minh rất tiềm năng. Smart Contract có thể phát triển và tạo ra thị phần của riêng mình trên thị trường. Đặc biệt là trong các lĩnh vực như mua bán hàng hóa, dịch vụ và quyền sở hữu. Vấn đề về pháp lý cũng sẽ được giải quyết trong vài năm tới ở nhiều quốc gia, bởi vì đây là điều rất quan trọng và cần thiết. Một số tiểu bang ở Mỹ đã sửa đổi các luật điện tử hiện có để cho phép sử dụng blockchain và Smart Contract ngày một phổ biến hơn.
Các lợi ích của hợp đồng thông minh đem lại sự tiện lợi rất lớn trong các hoạt động giao dịch tiền điện tử. Có thể khẳng định đây là giải pháp hữu ích tuyệt vời cho các thỏa thuận giao dịch đem lại hiệu suất công việc cao. Smart Contract tạo nên tiền đề cho sự tin cậy và sự thay đổi cách kinh doanh trong nhiều lĩnh vực. Hy vọng với những thông tin trên, bạn độc có thể nắm được Smart Contract là gì? Hợp đồng thông minh này hoạt động dựa trên phương thức nào? Đừng quên theo dõi chúng tôi để cập nhật nhiều trang tin mới nhất về thị trường Crypto đang sục sôi hiện nay.
Tôi Vũ Khương Thế – tác giả của trang web BinanceVi.com. Với hơn 5 năm trong thị trường tiền ảo với các thăng trầm mà bản thân đã rút được một ít kinh nghiệm. Tôi không muốn các anh em phạm phải những sai lầm mà tôi đã từng có. Đầu tư lúc được lúc mất nhưng trang bị đầy đủ kiến thức giúp ta vững tâm hơn với các quyết định của bản thân.
